Ilocano language, culture, literature

Tuesday, February 17, 2009

BANNAWAG INTERNET EDITION: Ur-urayenmi


Manipud idi nangrugiac nga agbasbasa iti Bannawag idi 1950s agingga ita, dackel ti nagbaliwan ti lubong, nangruna iti panangimaldit iti sinurat. Ayanna a pagdacsan no naimaldit laeng iti papel, cas iti agdama a Bannawag, dagitoy ti mabalin a mapasamac: (a) maibelleng wenno usaren a pagbungon ti ania man (agraman daing a monamon) dagiti daan a Bannawag, (b) idulin ti daan a Bannawag ngem gapu ta caadduanna ti awan temperature-controlled a pagidulinan, ag-deteriorate ti calidad ti newsprint a nacaimalditan ti Bannawag agingga iti tumayengteng ti maris dagiti pinanid a dimon mabalin a basaen ti naimaldit, wenno (c) ibelleng wenno usaren a pagbungon dagiti immuna nga indulin tapno adda pangidulinan cadagiti barbaro nga issues.

Uray no cayat ti agbasa cadagiti nacadulin a daan nga issues ti Bannawag, no dadduma umapay ni kinasadut a mapan agucag, nangruna no awan pamalpalatpatan no ania nga issue ti nacaipablaacan ti cayat a basaen.

Cadagiti agduyos nga agadal nga agsurat iti Ilocano wenno siasino man nga agtarigagay nga agusisa iti sasaaden ti Literatura Ilocana, bigbigec a dackel a problema ti kinakisang wenno kinaawan dagiti public/private libraries a sidadaan a mangidiaya iti Bannawag, nangruna dagiti daan nga issues na. Gapu iti caawan ti gundaway a mangidilig iti calidad dagiti nagcacauna wenno nabiit laeng a napalabas a sinurat ken ti calidad dagiti agdama a sinurat, casano a maicalicagum ti panagdur-as ti literatura tayo? Ania a panacderan ti mangisingasing a napimpintas dagiti putar dagiti agdama a mannurat tayo mayarig cadagiti putar iti naglabas?

Maliclican dagitoy paricut a nadacamat iti ngato no maipablaac ti Bannawag iti Internet. Mabalin nga adda kinamuyot ti maysa a mannurat a mangipagarup a ti putarna ti capintasan no awan met pangidasiganna iti daytoy. Ket no maysacan a cuto-cuto iti Internet, ammomon no apay. Agsipud ta adu ti masaracan iti Internet a pangyarigan, saan laeng nga iti bucod a pagsasao. Ken adu ti masursuro iti Internet a macatulong iti panagputar ken mangitudo cadagiti saluadan nga estilo ti panagputar.

No yasping ti Literatura Ilocana cadagiti nadumaduma a literatura ti lubong, cas iti Japon, Ingles wenno Castila, adda cadi maipadis a nagrang-ayan ti bucod tay a literatura? Adda ngatan mannurat iti Ilocano nga addaan iti naurnong a sinurat a napintas ti calidad na a mabalin nga ibilang iti sangalubongan a salisal para iti Nobel Prize for Literature? Awaten ngata dagiti mannurat ken agcalicagum nga agbalin a mannurat iti Ilocano daytoy a carit tapno ipennecda ti panangadal cadagiti nadumaduma a ramit ken estilo ti panagsurat tapno umasenso ti calidad ti isuratda?

1 Comments:

  • At Wednesday, April 01, 2009 6:43:00 AM, Anonymous GUMIL METRO MANILA said…

    Napintas daytoy a damag Apo, no kaspangarigan ta addanton online version ti Bannawag.

    Ti website ti GMM (http://gumilmetro.org) ket nakaserialized ti dadduma a linaon ti Bannawag. Adda nobela, sarita, damdaag ken dandaniw a napili para iti nasao a website.

    Sapay ta umaykayo met bumisita sadiay.

    Agyamankami unay!

     

Post a Comment

<< Home